Die kissie op Kilimandjaro

04/08/2022
| Deur Ilze Nieuwoudt
So-is-onse-mense_Voorblad

Deur Ilze Nieuwoudt

  • Ter ere aan wyle J.C. Steyn (wat die afgelope naweek sy 84ste verjaarsdag sou vier en wie se laaste boek, So is onse mense, later vandeesmaand by AfriForum Uitgewers vrygestel word) en ter viering van Taalmaand, plaas AfriForum Uitgewers graag die onderstaande rubriek. “Die kissie op Kilimandjaro” verskyn in So is onse mense. Die boek is beskikbaar in die uitgewer se aanlyn winkel.

Vandat ek dit die eerste keer gelees het, fassineer die storie van die kissie op Kilimandjaro my. Die skrywer Déki, skuilnaam van H.J.C. Pieterse, vertel dit in deel III van Die Afrikaanse Kinderensiklopedie (1947). Kilimandjaro is die hoogste berg in Afrika en die hoogste alleenstaande berg op aarde. Dit lê in die noordooste van Tanzanië naby die grens met Kenia.

Déki was ’n onderwyser van die Hoërskool Maitland, Kaapstad, wat in die 1930’s en 1940’s die oorlogsherinneringe van twee oudstryders uit die Tweede Vryheidsoorlog opgeteken het. Sy Oorlogsavonture van genl. Wynand Malan is in 1939 en 1940 in Die Huisgenoot geplaas en daarna in Ons Geskiedenis-serie uitgegee.

Nog ’n pionier wie se herinneringe deur Pieterse neergeskryf is, is P.C. Joubert, oudlid van die Volksraad van die Zuid-Afrikaansche Republiek (ZAR). Pieterse se Volksaltare, of ’n Veteraan van die Eerste Vryheidsoorlog (in 1940 in Ons Geskiedenis-serie) handel daaroor. Joubert se herinneringe aan die Tweede Vryheidsoorlog verskyn in My tweede vryheidstryd.

Pieterse het self ook in Tanganjika (saam met Zanzibar die huidige Tanzanië) skoolgehou. Dit lyk asof hy ’n baie idealistiese man was – trots op Afrikaans en vol hoë verwagtings van die toekoms. Hy skryf in die Kinderensiklopedie-artikel dat hy in 1928 by die eerste ingang tot die roete na die top van Kilimandjaro die Suid-Afrikaanse Unievlag en die proefvertaling van die Afrikaanse Bybel in ’n ystertrommeltjie gesit en dit by trommeltjies van ander nasies geplaas het.

Hy het dit gedoen met “’n gevoel van trots by die gedagte daaraan dat die Afrikaner op sy Noordwaartse Beweging, wat ná Jan van Riebeeck aan die suidpunt van Afrika begin het, tot aan die voet van Kilimandjaro deurgedring het, dwarsoor die sonlyn.”

Malan en Joubert was twee van ’n aantal Afrikaners wat ná die Tweede Vryheidsoorlog na Duits-Oos-Afrika uitgewyk het. Joubert het een van die grootste trekke na Oos-Afrika gelei; “ek het lank reeds besluit dat ek in my vaderland nie onder die Britse vlag sou leef nie.”

Maar die noordwaartse beweging van Afrikaners wat wou ontkom aan ’n Suid-Afrika onder die Britse vlag, kon plaasvind juis as gevolg van die koloniale gesag, veral Britse gesag, in die lande noord van Suid-Afrika.

Die proefvertaling van die Bybel is erg gekritiseer en is in 1933 gevolg deur ’n vertaling waarvan daar miljoene eksemplare verkoop is. ’n Paar jaar later as Pieterse het ds. G. Steyn ’n Afrikaanse Bybel van 1933 in ’n trommeltjie op die berg geplaas.

Wat het van daardie kissie geword? Wat van die vlag geword het, weet ons: Dit wapper nie meer nie. En die taal? En die trots?

Deel op

"*" indicates required fields

Wat is tans die grootste uitdagings om in die buiteland te woon en/of te werk?
Naam en van
  • United States+1
  • United Kingdom+44
  • Afghanistan (‫افغانستان‬‎)+93
  • Albania (Shqipëri)+355
  • Algeria (‫الجزائر‬‎)+213
  • American Samoa+1
  • Andorra+376
  • Angola+244
  • Anguilla+1
  • Antigua and Barbuda+1
  • Argentina+54
  • Armenia (Հայաստան)+374
  • Aruba+297
  • Australia+61
  • Austria (Österreich)+43
  • Azerbaijan (Azərbaycan)+994
  • Bahamas+1
  • Bahrain (‫البحرين‬‎)+973
  • Bangladesh (বাংলাদেশ)+880
  • Barbados+1
  • Belarus (Беларусь)+375
  • Belgium (België)+32
  • Belize+501
  • Benin (Bénin)+229
  • Bermuda+1
  • Bhutan (འབྲུག)+975
  • Bolivia+591
  • Bosnia and Herzegovina (Босна и Херцеговина)+387
  • Botswana+267
  • Brazil (Brasil)+55
  • British Indian Ocean Territory+246
  • British Virgin Islands+1
  • Brunei+673
  • Bulgaria (България)+359
  • Burkina Faso+226
  • Burundi (Uburundi)+257
  • Cambodia (កម្ពុជា)+855
  • Cameroon (Cameroun)+237
  • Canada+1
  • Cape Verde (Kabu Verdi)+238
  • Caribbean Netherlands+599
  • Cayman Islands+1
  • Central African Republic (République centrafricaine)+236
  • Chad (Tchad)+235
  • Chile+56
  • China (中国)+86
  • Christmas Island+61
  • Cocos (Keeling) Islands+61
  • Colombia+57
  • Comoros (‫جزر القمر‬‎)+269
  • Congo (DRC) (Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo)+243
  • Congo (Republic) (Congo-Brazzaville)+242
  • Cook Islands+682
  • Costa Rica+506
  • Côte d’Ivoire+225
  • Croatia (Hrvatska)+385
  • Cuba+53
  • Curaçao+599
  • Cyprus (Κύπρος)+357
  • Czech Republic (Česká republika)+420
  • Denmark (Danmark)+45
  • Djibouti+253
  • Dominica+1
  • Dominican Republic (República Dominicana)+1
  • Ecuador+593
  • Egypt (‫مصر‬‎)+20
  • El Salvador+503
  • Equatorial Guinea (Guinea Ecuatorial)+240
  • Eritrea+291
  • Estonia (Eesti)+372
  • Ethiopia+251
  • Falkland Islands (Islas Malvinas)+500
  • Faroe Islands (Føroyar)+298
  • Fiji+679
  • Finland (Suomi)+358
  • France+33
  • French Guiana (Guyane française)+594
  • French Polynesia (Polynésie française)+689
  • Gabon+241
  • Gambia+220
  • Georgia (საქართველო)+995
  • Germany (Deutschland)+49
  • Ghana (Gaana)+233
  • Gibraltar+350
  • Greece (Ελλάδα)+30
  • Greenland (Kalaallit Nunaat)+299
  • Grenada+1
  • Guadeloupe+590
  • Guam+1
  • Guatemala+502
  • Guernsey+44
  • Guinea (Guinée)+224
  • Guinea-Bissau (Guiné Bissau)+245
  • Guyana+592
  • Haiti+509
  • Honduras+504
  • Hong Kong (香港)+852
  • Hungary (Magyarország)+36
  • Iceland (Ísland)+354
  • India (भारत)+91
  • Indonesia+62
  • Iran (‫ایران‬‎)+98
  • Iraq (‫العراق‬‎)+964
  • Ireland+353
  • Isle of Man+44
  • Israel (‫ישראל‬‎)+972
  • Italy (Italia)+39
  • Jamaica+1
  • Japan (日本)+81
  • Jersey+44
  • Jordan (‫الأردن‬‎)+962
  • Kazakhstan (Казахстан)+7
  • Kenya+254
  • Kiribati+686
  • Kosovo+383
  • Kuwait (‫الكويت‬‎)+965
  • Kyrgyzstan (Кыргызстан)+996
  • Laos (ລາວ)+856
  • Latvia (Latvija)+371
  • Lebanon (‫لبنان‬‎)+961
  • Lesotho+266
  • Liberia+231
  • Libya (‫ليبيا‬‎)+218
  • Liechtenstein+423
  • Lithuania (Lietuva)+370
  • Luxembourg+352
  • Macau (澳門)+853
  • Macedonia (FYROM) (Македонија)+389
  • Madagascar (Madagasikara)+261
  • Malawi+265
  • Malaysia+60
  • Maldives+960
  • Mali+223
  • Malta+356
  • Marshall Islands+692
  • Martinique+596
  • Mauritania (‫موريتانيا‬‎)+222
  • Mauritius (Moris)+230
  • Mayotte+262
  • Mexico (México)+52
  • Micronesia+691
  • Moldova (Republica Moldova)+373
  • Monaco+377
  • Mongolia (Монгол)+976
  • Montenegro (Crna Gora)+382
  • Montserrat+1
  • Morocco (‫المغرب‬‎)+212
  • Mozambique (Moçambique)+258
  • Myanmar (Burma) (မြန်မာ)+95
  • Namibia (Namibië)+264
  • Nauru+674
  • Nepal (नेपाल)+977
  • Netherlands (Nederland)+31
  • New Caledonia (Nouvelle-Calédonie)+687
  • New Zealand+64
  • Nicaragua+505
  • Niger (Nijar)+227
  • Nigeria+234
  • Niue+683
  • Norfolk Island+672
  • North Korea (조선 민주주의 인민 공화국)+850
  • Northern Mariana Islands+1
  • Norway (Norge)+47
  • Oman (‫عُمان‬‎)+968
  • Pakistan (‫پاکستان‬‎)+92
  • Palau+680
  • Palestine (‫فلسطين‬‎)+970
  • Panama (Panamá)+507
  • Papua New Guinea+675
  • Paraguay+595
  • Peru (Perú)+51
  • Philippines+63
  • Poland (Polska)+48
  • Portugal+351
  • Puerto Rico+1
  • Qatar (‫قطر‬‎)+974
  • Réunion (La Réunion)+262
  • Romania (România)+40
  • Russia (Россия)+7
  • Rwanda+250
  • Saint Barthélemy+590
  • Saint Helena+290
  • Saint Kitts and Nevis+1
  • Saint Lucia+1
  • Saint Martin (Saint-Martin (partie française))+590
  • Saint Pierre and Miquelon (Saint-Pierre-et-Miquelon)+508
  • Saint Vincent and the Grenadines+1
  • Samoa+685
  • San Marino+378
  • São Tomé and Príncipe (São Tomé e Príncipe)+239
  • Saudi Arabia (‫المملكة العربية السعودية‬‎)+966
  • Senegal (Sénégal)+221
  • Serbia (Србија)+381
  • Seychelles+248
  • Sierra Leone+232
  • Singapore+65
  • Sint Maarten+1
  • Slovakia (Slovensko)+421
  • Slovenia (Slovenija)+386
  • Solomon Islands+677
  • Somalia (Soomaaliya)+252
  • South Africa+27
  • South Korea (대한민국)+82
  • South Sudan (‫جنوب السودان‬‎)+211
  • Spain (España)+34
  • Sri Lanka (ශ්‍රී ලංකාව)+94
  • Sudan (‫السودان‬‎)+249
  • Suriname+597
  • Svalbard and Jan Mayen+47
  • Swaziland+268
  • Sweden (Sverige)+46
  • Switzerland (Schweiz)+41
  • Syria (‫سوريا‬‎)+963
  • Taiwan (台灣)+886
  • Tajikistan+992
  • Tanzania+255
  • Thailand (ไทย)+66
  • Timor-Leste+670
  • Togo+228
  • Tokelau+690
  • Tonga+676
  • Trinidad and Tobago+1
  • Tunisia (‫تونس‬‎)+216
  • Turkey (Türkiye)+90
  • Turkmenistan+993
  • Turks and Caicos Islands+1
  • Tuvalu+688
  • U.S. Virgin Islands+1
  • Uganda+256
  • Ukraine (Україна)+380
  • United Arab Emirates (‫الإمارات العربية المتحدة‬‎)+971
  • United Kingdom+44
  • United States+1
  • Uruguay+598
  • Uzbekistan (Oʻzbekiston)+998
  • Vanuatu+678
  • Vatican City (Città del Vaticano)+39
  • Venezuela+58
  • Vietnam (Việt Nam)+84
  • Wallis and Futuna (Wallis-et-Futuna)+681
  • Western Sahara (‫الصحراء الغربية‬‎)+212
  • Yemen (‫اليمن‬‎)+967
  • Zambia+260
  • Zimbabwe+263
  • Åland Islands+358
This field is hidden when viewing the form
This field is for validation purposes and should be left unchanged.

Nuutste artikels